A opinião de ...

La Pruma Braba

“Malbrough s’en va-t-en guerre,
Mironton, mironton, mirontaine.”
Cantiga tradicional francesa

“Mambrú se fue a la guerra
Que dolor, que dolor, que pena.”
Cantiga tradicional spanhola

“Mirandun se fui a la guerra,
Mirandun, mirandun, mirandela.”

Esta “Pruma..” podie ser chamada la “Crónica de ls antípodas”! Mas eilha ten, cumo beremos, outras curjidades.
Ls antípodas son, cumo se sabe, aqueilhes que bíben de l outro lhado de l mundo. Pitágoras yá dezie que la tierra era redonda i, por isso, habendo giente por todo l lhado, ls que stában noutra punta andában cun ls pies ne l sentido cuntrairo al nuosso. I dende ben la palabra “antípoda”, formada de “anti-“ (cuntrairo, contra) i “pous” (pie).
Ora bien, se nós quejirmos saber quien son ls nuossos antípodas podemos serbir-mos d’un sítio de l’anternet adonde ponemos las nuossas coordenas GPS ou solo l nome de la nuossa tierra. L sítio ye este: https://www.antipodesmap.com/
Assi, Miranda de l Douro ten las seguintes coordenadas: 41.500082, -6.271331  (41° 30’ 0.3” N, 6° 16’ 16.8” W). I, de l outro lhado de l mundo bamos a tener a las coordenas antípodas que son estas: 41.500082, 173.728669 (41° 30’ 0.3” S, 173° 43’ 43.2” E).
I adonde bamos a dar? A la Nuoba Zelándia, a un lhugar ou tierra chamada Marlborough. I eiqui stá la outra curjidade. Esta tierra neozelandesa fui a buscar l sou nome a John Churchill, 1º duque de Marlborough (1650-1722) que, segundo se cunta, fui un grande stadista i melitar anglés. Die 11 de Setembro de 1709 – outra data simbólica – partecipou na Batalha de Malplaquet, adonde ls boatos le dórun cumo muorto. I tenerá sido a partir dende que naciu la “Cantiga de Malborough”, stribada, eilha própia, an bielhas trobas árabes traídas ne l tiempo de las cruzadas, i cuntando la stória de la tie de l duque, chorando la muorte de l tiu, indas que siempre aguardando q’el chegasse.
La “Cantiga de l Mirandun” ye hardeira de Malborough. Segundo Ferreira Deusdado, eilha chegou eiqui pu la boca d’uns “ciegos” que la traírun até las Tierras de Miranda, ambersando i cantando la guerra i la çtruiçon de l castielho de Miranda, an 8 de Maio de 1762. L Mirandun serie l capitan Domingos Ferreira, de Riu Friu i que, segundo Deusdado, zapareciu na batalha acerca de la Peinha de l Puio, an Picuote.
Mas eiqui mistura-se yá la stória cun la fantazie i la memória, traendo, assi i todo, dues anformaçones fundamentales: la purmeira, al dezir que fúrun ls mirandeses qu’oureginórun l nome i, por bias desso, que criórun l mito de la Guerra de l Mirandun; la segunda, al personalizar ne l capitan Domingos Ferreira ls feitos heiróicos de rejisténcia als einemigos.
Ye possible que la miraige de la berdade stórica steia para siempre scundida. Nun sabemos porquei l paiol de Miranda rebentou. Nun sabemos se l capitan Domingos Ferreira fui, de facto, quien fizo frente als einimigos.Restra-mos, por isso, un heirói, que ye l’ancarnaçon de l carácter mirandés na sue costruçon mítica i na sue eidentidade. L passado ye (re)costruído segundo scuolhas q’oubrígan a rejeiçones i çquecimientos, mesmo q’isso baia contra la stória ou l’oubrigue a adaptar-se. Esse heirói ye l Mirandun. Hardeiro de buielhas cuntas q’atrabessórun las culturas i las lhénguas, i que nace para lhegitimar la cumposiçon dun passado mítico, l’heiroicidade, la brabura i la defrença de ls mirandesas. Nun se trata de stória, que ye la reconstituiçon, siempre problemática, de l passado, trata-se de memória, que ye bida, porque ye afectiba i ye mágica.
I ye neste quadro de magie que, de l outro lhado de la tierra, nun abraço de la grandura de mundo, Malborough – Mirandun parece querer abraçar l mito. Miranda i Malborough quédan assi acerca ua de l’outra. Cun la magie que solo ls mitos son capazes d’aprossima
Cantiga tradicional mirandesa

Edição
3804

Assinaturas MDB